چطوری قرآن خوندن رو یاد بگیریم؟

آموزش قواعد روخوانی و روانخوانی قرآن

خوشبختانه تعداد قواعدی که باید یاد بگیریم زیاد نیست؛ ولی باید با نهایت دقت این قواعد رو بفهمیم و بتونیم روی کلمات مختلف قرآنی اجرا کنیم.

مهم‌ترین سرفصل‌های فن روخوانی و روانخوانی قرآن این‌هاست:

• آشنایی با شکل و اسم حروف الفبای عربی

• حرکات و حروف مدی

• حروف ناخوانا

• مسائل مربوط به همزه وصل

• طریقه وقف کردن بر هر کلمه

• آشنایی با علائم قرآن

برای یادگیری کامل این قواعد پیشنهاد می‌کنم در دوره روخوانی و روانخوانی قرآن کریم وب‌سایت قرآن‌آرا شرکت کنید.

تطبیق قواعدی که آموخته‌ایم بر آیات قرآن

یادگرفتن قواعد مقدمه‌ای هست برای به کار بستن اون‌ها؛ باید هر روز دقایقی رو به تمرین عملی اختصاص بدیم. بهترین تمرین عملی برای تسلط بر روخوانی و روانخوانی قرآن کریم دارای این مراحله:

• توجه به یک عبارت

• تحلیل دقیق کلمات و تطبیق قواعد

• گوش دادن صدای قاری

• خوندن کلمه به کلمه

• خوندن عبارت به صورت متصل

• مقایسه قرائت خود با قرائت قاری

توجه به یک عبارت

متاسفانه بعضی از قرآن آموزان به جای اینکه روی یک عبارت دقیق بشن، می‌خوان به یک‌باره روی تمام صفحه مسلط بشن؛ چند بار تمام صفحه رو می‌خونن و چند بار تمام صفحه رو با صدای قاری گوش می‌دن؛ اما نتیجه مطلوب رو نمی‌گیرن.

یکی از اصول تمرین، اینه که عبارات رو یکی یکی حل کنیم و جلو بریم؛ وقتی تمام مراحل رو روی عبارت اول انجام دادیم و به اون مسلط شدیم، به سراغ عبارت دوم خواهیم رفت.

تحلیل دقیق کلمات و تطبیق قواعد

در این مرحله باید با نگاهی دقیق و موشکافانه تک تک کلمات عبارت فعلی را بررسی کنیم و قواعدی که یاد گرفتیم رو تطبیق کنیم؛ مثلا باید حروف ناخوانا رو در تمام کلمات پیدا کنیم، روی همزه‌های وصل دقیق بشیم و طریقه اتصال کلمات رو با خودمون مرور کنیم، همچنین باید قواعد وقف بر آخر کلمات رو به خاطر بیاریم.

چه خوبه که خلاصه قواعد روخوانی و رونخوانی رو در 3 ـ 4 صفحه بنویسیم و کنار دستمون بذاریم تا به راحتی به تمام قواعد دسترسی داشته باشیم؛ طبیعیه که در اوائل کار مراجعه به این خلاصه کمی وقت‌گیر باشه؛ ولی به مرور زمان، مطالب، ملکه می‌شن و نیازی به مراجعه به خلاصه نخواهید داشت.

گوش دادن صدای قاری

حالا وقت اون رسیده که فایل صوتی ترتیل یکی از اساتید تلاوت رو گوش بدیم و ببینیم آیا تحلیل درستی از کلمات این عبارت داشتیم یا نه؛ اگه بخوام یه مرتل رو معرفی کنم که تو این مرحله بتونه بهتون کمک کنه، استاد منشاوی هست. در شنیدن آیات، نه کم‌کاری کنید و نه زیاده‌روی؛ یکی دو بار شنیدن هر عبارت کافیه؛ فقط می‌خوایم مطمئن بشیم که در تطبیق قواعد به کلمات، دچار اشتباه نشدیم.

خوندن کلمه به کلمه

طبیعیه که در ابتدای کار، نتونیم تمام کلمات یک عبارت رو با هم بخونیم؛ جای هیچ نگرانی نیست؛ ابتدا کلمه به کلمه می‌خونیم؛ البته باید کلماتی که همزه وصل دارن رو به همراه کلمه قبلی بخونیم. همین‌طور «واو» رو با کلمه بعدی خواهیم خوند. به عنوان نمونه آیه 8 سوره بقره رو به این شکل، کلمه به کلمه می‌خونیم:

و من الناس من یقول آمنا بالله و بالیوم الاخر و ما هم بمؤمنین

و من الناس ـ من ـ یقول ـ آمنا ـ بالله ـ و بالیوم الاخر ـ و ما ـ هم ـ بمؤمنین

سعی کنید حتی اگه چسباندن دو کلمه براتون راحت بود ـ مثلا راحت بودید که بگید: من یقول ـ اون‌ها رو از هم تفکیک کنید.

خوندن عبارت به صورت متصل

اینجاست که باید تمام کلمات عبارت فعلی رو با هم بخونیم. اگه سخت بود، عبارت رو به چند قطعه کوتاه‌تر تقسیم کنید و بعدا به اتصال همه کلمات بپردازید. مثلا آیه 8 سوره بقره رو می‌تونیم به این سه قسمت تقسیم کنیم:

و من الناس من یقول ـ آمنا بالله و بالیوم الاخر ـ و ما هم بمومنین

این مرحله سختی‌های خودش رو داره؛ ممکنه چندین بار شکست بخورید و نتونید عبارت رو یکجا بخونید؛ ولی قطعا شیرینی انتهای کار، شکست‌ها را از یادتون خواهد برد.

مقایسه قرائت خود با قرائت قاری

برای محکم کاری خوبه که یه بار دیگه صدای قاری رو پخش کنید و اون را با خوندن خودتون مقایسه کنید. البته اگه هیچ شک و شبهه‌ای ندارید و یقین دارید به درستی از پسِ عبارت بر آمدید، این کار لازم نیست.

مراحل شش گانه تمرین عبارت اول تمام شد، حالا می‌تونید وارد عبارت دوم بشید، باز باید همین مراحل رو در عبارت دوم هم پیاده کنید و همین‌طور تا انتهای صفحه پیش برید. پس از انتهای صفحه خوبه باز کل صفحه رو بخونید و سعی کنید موفقیت خودتون رو با خوندن 1 صفحه به طور متصل و بدون غلط و تپق جشن بگیرید.

تسلط به روخوانی و روانخوانی قرآن چقدر زمان می‌گیرد؟

همه چیز بستگی به دقت و کیفیت کار شما داره. آموختن قواعد روخوانی و روانخوانی 2 ـ 3 ساعت بیشتر زمان نمی‌گیره؛ ولی ملکه شدن این قواعد و تسلط عملی شما به روخوانی و روانخوانی صحیح قرآن دو سه ماهی زمان می‌گیره. قطعا نتیجه خواهید گرفت به شرط اینکه قواعد رو به خوبی بفهمید و هر روز حداقل 30 دقیقه تمرین عملی داشته باشید.

اگه دوست دارید سریع‌تر و دقیق‌تر روخوانی و روانخوانی را یاد بگیرید، دعوت می‌کنم در دوره روخوانی و روانخوانی وب‌سایت قرآن‌آرا شرکت کنید. در این دوره ابتدا قواعد رو یاد می‌گیریم، بعد در ده جلسه به تمرین عملی می‌پردازیم تا قواعد روخوانی و روانخوانی برای شما ملکه بشه و در انتها تمام کلمات سخت و نکته‌دار قرآن کریم رو کار می‌کنیم.